Chất tạo màu thực phẩm với chức năng giúp cho thực phẩm có màu sắc tươi hơn, bắt mắt và hấp dẫn. Thực tế, với nhu cầu tiêu thụ chất này trong 50 năm qua đã tăng 500% và trẻ em là một đối tượng sử dụng nhiều nhất. Một vài bằng chứng cho phụ gia chất tạo màu trong thực phẩm có tác dụng phụ đến sức khoẻ như làm tăng động ở trẻ em và cũng là nguyên nhân gây ung thư.
Khái niệm về chất tạo màu thực phẩm
Chất tạo màu thực phẩm là những chất hoá học được phát triển để nhằm tăng giá trị cho vẻ ngoài của thực phẩm. Phụ gia tạo màu thực phẩm được sử dụng để cải thiện màu sắc của thực phẩm trong rất nhiều thế kỷ qua, nhưng chất tạo màu thực phẩm nhân tạo được tạo ra vào năm 1856 từ nhựa than đá.
Ngày nay, phụ gia tạo màu trong thực phẩm được làm từ dầu mỏ và cũng có hàng trăm loại chất tạo màu được phát triển. Tuy nhiên, phần lớn ở trong số đó đều được phát hiện độc hại, chỉ có một số ít chất tạo màu nhân tạo được khuyến nghị cho phép sử dụng trong thực phẩm.
Các nhà máy sản xuất thực phẩm ưa chuộng sử dụng chất tạo màu nhân tạo hơn chất tạo màu tự nhiên bởi nó có sẵn trong một số loại thực phẩm. Chất tạo màu nhân tạo giúp cho thực phẩm có màu sắc sặc sỡ (chẳng hạn như beta carotene hay chiết xuất củ cải đường).
Sự an toàn của phụ gia tạo màu thực phẩm nhân tạo còn rất nhiều tranh cãi. Thực tế cho thấy, một vài loại chất màu thực phẩm được xem là an toàn ở vài quốc gia nhưng lại bị cấm tiêu thụ ở những quốc gia khác. Điều đó làm cho việc đánh giá sự an toàn của những chất tạo màu trong thực phẩm trở nên vô cùng khó khăn.
Chất tạo màu có hại hay không?
Những thức ăn có phẩm màu trong danh mục được phép sử dụng để làm phụ gia thực phẩm của Bộ Y tế. Tuy nhiên, lạm dụng phẩm màu, hoặc chạy theo lợi nhuận mà sử dụng các phẩm màu ngoài danh mục cho phép chế biến thực phẩm (đặc biệt là những phẩm màu tổng hợp) sẽ rất hại. Có thể gây chúng ta ngộ độc cấp tính, tích lũy về dài có thể dẫn đến ung thư. Chẳng hạn như là tương ớt có phẩm màu đỏ Sudan hay hạt dưa nhuộm phẩm màu đỏ Rhodamine B.
Chất tạo màu thực phẩm gồm những loại nào?
Hiện nay có khá nhiều chất tạo màu trên thị trường. Cùng xem chất tạo màu trong thực phẩm có những loại nào.
Chiết xuất từ những sản phẩm tự nhiên
Đây là màu được chiết xuất từ các loại trái cây, thực vật. Các thành phần quả, thân, lá hay rễ cây đề có thể tạo ra màu thực phẩm tự nhiên. Chất diệp lục cũng là một sắc tố tự nhiên được tìm thấy ở trong tất cả các cây xanh. Quá trình này được là quang hợp và cơ sở của sự sống trên trái đất.
Các loại thực phẩm với hương vị bạc hà hoặc chanh, như kẹo và kem thường sử dụng màu bằng chất diệp lục này. Màu tím và xanh đậm gọi là anthocyanin. Nho, quả việt quất là loại màu sắc tiêu biểu nhất. Củ dền thường được dùng để tạo màu tím trong ngành công nghiệp thực phẩm. Carotenoids sẽ có màu đỏ đậm, màu vàng hoặc cam.
Các sản phẩm tạo màu thực phẩm tổng hợp
Những chất này thường sẽ ít gây ngộ độc cấp tính mà đa số gây độc do tích lũy từ những điều rất nhỏ. Khi bị ngộ độc thì khả năng phát hiện rất thấp. Chỉ khi những triệu chứng lâm sàng thể hiện thì ta mới có thể phát hiện tuy nhiên khả năng cứu chữa là rất thấp.
Các loại thực phẩm sử dụng phẩm màu tổng hợp là những loại mứt, hoa quả đóng hộp, hay sữa chua, kem hỗn hợp, tôm đông lạnh, nước giải khát, dưa chuột muối, tương ớt, bánh cốm màu, bánh xu xê…
Nếu là các sản phẩm công nghiệp được sản xuất bởi một công ty chế biến thực phẩm thì sẽ theo quy định. Tức là ở trên bao bì, sẽ phải ghi rõ những phụ gia sử dụng, trong đó có chất tạo màu thực phẩm.
Xu hướng người tiêu dùng sử dụng chất tạo màu trong thực phẩm
Không một ai có thể phủ nhận được tầm quan trọng màu sắc để kích thích vị giác ẩm thực. Tuy nhiên, trước quá nhiều những thông tin về thực phẩm bẩn, thực phẩm trôi nổi có sử dụng màu công nghiệp làm gây ung thư, bệnh tật. Chính vì thế đã khiến người tiêu dùng trở nên e ngại, lo sợ khi chọn thực phẩm có các màu sắc bắt mắt.
Hiện nay, xu hướng sản xuất chất màu thực phẩm từ các sản phẩm lên men vi sinh vật có chất lượng màu rất tốt. Từ khi EU cho phép sử dụng thực phẩm beta – caroten tổng hợp từ nấm sợi blackeslea trispora thì xu hướng này được phát triển mạnh mẽ.
Chỉ có 31% chất màu thực phẩm được sử dụng là chất màu tự nhiên. Với những phản ứng thận trọng của EU năm 2010 yêu cầu phải áp dụng bắt buộc dán nhãn cảnh báo trên thực phẩm cho trẻ em và giảm lượng hấp thu hằng ngày màu thực phẩm tổng hợp xuống.
Xu hướng sử dụng chất tạo màu thực phẩm tổng hợp sang những màu tự nhiên đã bắt đầu. Màu tự nhiên an toàn mà lại vừa bắt mắt, giúp cho món ăn của bạn trở nên hấp dẫn hơn. Nếu bạn đang có nhu cầu mua phụ gia chất tạo màu thực phẩm hoặc có bất kì câu hỏi nào, vui lòng liên hệ Greenlink để được hỗ trợ tư vấn nhé.
